Azerbejdżan większości Polaków kojarzy się z rewolucją październikową, z szybami naftowymi, orientalną kulturą i wielonarodowością. Może „wiąże się to z tym, że wypadki, jakich areną było Baku, stolica Azerbejdżanu, w latach 1917 i 1920 przedstawione zostały w tak bardzo sugestywnej powieści Stefana Żeromskiego „Przedwiośnie” (1924 ), jednym z najwspanialszych według opinii wielu specjalistów arcydziele literatury polskiej okresu międzywojennego” .
Chociaż nie każdy z fanów tego pisarza wie, że sam Żeromski nigdy nie był w Baku, a opisał historię z opowieści swoich przyjaciółek, które po rewolucji październikowej wróciły z Azerbejdżanu do Polski.

Natomiast istnieje wiele polskich śladów w Azerbejdżanie i ciekawych faktów z historii polsko-azerbejdżańskich stosunków. Spróbujemy przypomnieć niektóre z nich.

W pierwszej połowie XIX wieku Petersburg słynął jako centrum rosyjskiej kultury i literatury. Istniały tu różne salony, kluby i koła literackie, które przyciągały jak europejskich, tak również i orientalnych pisarzy. W 1824 r. podczas wizyty Adama Mickiewicza w Petersburgu, między poetą a azerbejdżańskim uczonym Alimardan-bek Topczibaszewem nawiązały się przyjacielskie stosunki. „Mickiewicz pod kierunkiem Topczibaszewa rozpoczął systematyczną naukę języka perskiego. W 1826 r. podczas podróży do południowej Rosji, na Krym powstały „Sonety Krymskie”. Poeta pokazał w nich orientalną atmosferę i wyobraźnię, wschodni kult wielkości, a także użył persko-azerskich zwrotów. (...)
W dziejach polsko – azerbejdżańskich stosunków kulturalnych drugiego trzydziestolecia XIX wieku czołowe miejsce zajmuje Aleksander Chodźko. Pod wpływem A. Topczibaszewa rozwinęły się u niego zainteresowania kulturą azerbejdżańską. Aleksander Chodźko nauczył się języka azerskiego. W 1889 r. przetłumaczył on na język polski utwory szesnastowiecznego poety I. Nasimi . W jego twórczości na pierwszym miejscu wymienić należy pracę na temat azerbejdżańskiego eposu „Koroglu”. Była to jedna z pierwszych książek, która wprowadziła do naukowej literatury zachodnoeuropejskiej problem azerbejdżańskiego folkloru”.
„W dziejach literatury polskiej w Azerbejdżanie czołowe miejsce zajmuje poeta Tadeusz Łada-Zabłocki (1813-1847) zaprzyjaźniony z azerbejdżańskim uczonym A. Bakichanowem (v), który przetłumaczył fragmenty dzieła poety „Rajski ogród różany” (vi) .

Hijran Aliyeva

(i) K. Haciyev, Stefan Żeromski o Azerbejdżanie,
domkaukaski.org/index.php?option=com_content&task=view&id=92%E2%9F%A8=pl

(ii) Alimardan bek Topczybaszew (1862-1934), azerbejdżański prawnik, dziennikarz, działacz społeczny, polityk. W 1888 ukończył studia prawne na uniwersytecie w Petersburgu.

(iii) Seid Imadeddin (około 1370 – 1417), wybitny azerbejdżański i turecki poeta, który tworzył w językach azerskim, perskim i arabskim.

(iv) domkaukaski.org/index.php?option=com_content&task=view&id=95%E2%9F%A8=pl

(v) Abbas Kuli Aga Bakichanow (1794 -1847), oficer służby wojskowej, utalentowany poeta, autor licznych utworów i naukowiec.

(vi) Tamże