Wietnamskie sztuki walki, choć nie są tak popularne jak inne wschodnie sztuki, zyskały pewne uznanie w Polsce. Co roku odbywają się Otwarte Mistrzostwa Polski Viet Vo Dao Seniorów i Puchar Polski Juniorów. Zawody obejmują sześć konkurencji i odbywają się w Wołominie. W 2009 roku na Mistrzostwach Świata Vovinam Viet Vo Dao w Wietnamie polska kadra zdobyła dwa brązowe medale. Việt Võ Đạo można ćwiczyć w kilku klubach w Polsce, w tym w Warszawie. Klub Việt Võ Đạo prowadzony przez Ryszarda Gibczyńskiego istnieje od 1979 we Włocławku, Bełchatowie i Bydgoszczy. Warszawski klub Viet Vo Dao funkcjonuje od 1992 roku. Początkowo działał pod nazwą Sajgon II, obecnie jako Klub Dao. Treningi odbywają się w Klubie Sportowym YAWARA na warszawskich Jelonkach, a grupa ćwiczących VVD obejmuje około 30 osób. Trenerem jest Tomasz Marszałek, Mistrz Europy VVD w walkach full contact. Członkowie warszawskiego klubu chętnie prezentują swoje umiejętności podczas wydarzeń promujących kulturę Wietnamu.

Czym jest Việt Võ Đạo?
Việt – oznacza Wietnam, Võ – sztukę walki, Đạo – drogę. Jest to sztuka walki z 5000-letnią tradycją, przede wszystkim technika samoobrony i walki wręcz. Historię jej rozwoju można podzielić na siedem etapów:

Etap I – tworzenie technik (2879 r. – 111 r. p. n.e.) – w tym okresie rozwijają się sztuki wojenne, a armii wietnamskiej zależy głównie na ich skuteczności.

Etap II – tworzenie teorii (111 r. p.n.e. – 906 r. n.e.) – zagrożenie, jakim były najazdy chińskie, skłoniło Wietnamczyków do intensywniejszej pracy nad technikami wojennymi, które połączyli z elementami sztuk walki. W tym okresie opracowano pięć teorii dotyczących sztuki walki:
  • Teoria wyższości technik kontaktowych,
  • Teoria giętkości i sprawności,
  • Teoria zaskoczenia,
  • Teoria iluzji,
  • Metoda unikania bez oporu.

Etap III – okres rozwoju (906 r. – 1009 r. n.e.) – elementy sztuk walki na stałe przeniknęły do wietnamskiej sztuki wojennej, która w tym czasie systematycznie się rozwijała.

Etap IV – okres doskonalenia technik (1010 r. – 1527 r. n.e.) – okres najintensywniejszego rozwoju wietnamskich sztuk walki, cieszących się wówczas ogromną popularnością. W tym czasie powstała pierwsza w Wietnamie akademia militarna GIẢNG VÕ ĐƯỜNG założona przez dynastię Ly, a także pojawiły się pisma na temat sztuki wojennej. Najważniejszym dziełem z tego okresu dotyczącym sztuk walki jest Linh Nam Vo Kinh O wietnamskiej sztuce walki.

Etap V – okres podziału (1527 r. – 1802 r.) – między wiekiem XVI a początkiem XIX wieku Wietnamem targały wewnętrzne konflikty, również pomiędzy różnymi szkołami sztuk walki, które ze sobą rywalizowały. Jednocześnie dzięki wymianie doświadczeń z chińskimi mistrzami walk, powstały nowe techniki i style. Najbardziej znanymi były wówczas:

Thien Lam – charakterystyczny ze względu na technikę uderzeń głową;
Duong Long – styl inspirowany ruchami zwierząt, uwzględniający ruchy obrotowe i kładący nacisk na ćwiczenia siłowe;
Nga Mi – styl rozwijający techniki oddechowe oraz koncentrację;
Bach Hac – Biały Żuraw; styl łagodny choć dynamiczny, inspirowany ruchami żurawia;
Vo Dang – elementem tego stylu są charakterystyczne uderzenia palcami.

Etap VI
– okres dekadencji (1802 r. – 1945 r.) – okupacja francuska wiązała się z zakazem praktykowania sztuk walki, jednak już od 1938 roku można mówić o stopniowym odrodzeniu wietnamskich sztuk walki.

Etap VII – okres odrodzenia (od 1938 r.) – rozwój i popularyzacja Viet Vo Dao stały się celem jej praktykantów. W 1972 roku powstał międzynarodowy związek VVD – International Viet Vo Dao.

Filozofia Viet Vo Dao w znacznym stopniu opiera się na założeniach trzech najbardziej wpływowych filozofii Wschodu – buddyzmu, taoizmu i konfucjanizmu. Bardzo ważne jest w VVD moralne wychowanie człowieka. Do głównych zasad filozoficznych VVD należą:

Nieustanny rozwój ciała i ducha,
Równowaga między człowiekiem a naturą,
Harmonia z całym światem.

Założeniom filozoficznym towarzyszy bogata symbolika, także inspirowana tradycją Wschodu. Bambus oznacza stałość i bezinteresowność, koło – wszechświat i doskonałość, kwadrat – ziemię i regularność. Nie bez znaczenia są również kolory, symbolizujące kierunki i żywioły.

Jedna z szerzej opisanych technik VVD, Quyen, wyraża wartości cenione w myśli filozoficznej towarzyszącej wietnamskiej sztuce walki. Jej celem jest odnalezienie równowagi między ciałem a umysłem oraz poznanie własnego wnętrza i emocji. Powitanie i credo VVD brzmi: „Stalowa ręka na łagodnym sercu”.


Đàm Vân Anh