Żydowski Uniwersytet Otwarty to międzypokoleniowa inicjatywa akademicka, która pozwala wszystkim chętnym na zdobycie szerokiej wiedzy na temat kultury żydowskiej i dziedzictwa kulturowego polskich Żydów - literatury, muzyki, sztuki, twórczości i działalności społecznej; procesów kulturotwórczych, związków kultury polskiej oraz żydowskiej i ich wzajemnego przenikania się. Podczas uroczystości dyplomy zostały wręczone blisko 100 tegorocznym absolwentom. Rozdanie dyplomów uświetnił recital Moniki Chrząstkowskiej, aktorki Teatru Żydowskiego w Warszawie.
Żydowski Uniwersytet Otwarty (ŻUO) Fundacji Shalom został powołany w 2009r. do życia przez Gołdę Tencer, Dyrektora Generalnego Fundacji. Program ŻUO ma charakter interdyscyplinarny i pozwala na pogłębianie wiedzy o kulturze żydowskiej w różnych jej aspektach oraz kontekstach; tworzony jest przez wybitnych znawców tematu i przez nich realizowany. Słuchacze mają okazję zapoznać się z dorobkiem kultury żydowskiej poprzez dzieła literackie, artystyczne, muzyczne, teatralne i zrozumieć je poprzez historyczny kontekst ich powstawania:
- Misją Uniwersytetu jest ochrona i zachowanie wiedzy na temat kultury, twórczości i działalności społecznej polskich Żydów, którzy bogactwo swej myśli na przestrzeni dziejów wpletli w dorobek polskiej kultury. W programie projektu postawiliśmy akcent na ukazaniu związków łączących kulturę polską i żydowską – powiedziała Gołda Tencer, Dyrektor Fundacji Shalom.
Projekt objęty jest honorowym patronatem rektor Uniwersytetu Warszawskiego, prof. dr hab. Katarzyny Chałasińskiej – Macukow, a wykłady włączone w cykl wykładów ogólnouniwersyteckich. Uczestnikom zajęć Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego przyznawane są 4 punkty w systemie ECTS
(Europejskiego Systemu Transferu Punktów), za każdy zaliczony semestr. W ciągu każdego semestru w projekcie uczestniczy ok. 100. osób, w tym ponad połowa to studenci Uniwersytetu Warszawskiego. Do tej pory zrealizowanych zostało od 2009r pięć edycji ŻUE. Opłaty za podjęcie studiów na Żydowskim Uniwersytecie Otwartym są niewielkie:
- Dzięki dofinansowaniu projektu przez Miasto Stołeczne Warszawa ze środków opłata semestralna za udział w projekcie wynosi jedynie 150 zł – powiedziała Edyta Całus, Koordynator Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego Fundacji Shalom. – Dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego zajęcia są bezpłatne– dodała Edyta Całus.
Osiągnięcia kultury żydowskiej w dziedzinie literatury, sztuki i nauki są prezentowane przez wybitnych znawców tematyki żydowskiej. Wśród prowadzących zajęcia są m.in. prof. dr hab. Anna Kuligowska – Korzeniewska, autorytet w dziedzinie wiedzy o teatrze, wykładowca Państwowej Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza, dr Mirosława Bułat z Katedry Teatru Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr Joanna Lisek – specjalistka z zakresu kobiecej literatury jidysz z Uniwersytetu Wrocławskiego, Bella Szawarcam – Czarnota, redaktor żydowskiego pisma Midrasz oraz ceniona tłumaczka jidysz; dr Renata Piątkowska z Muzeum Historii Żydów Polskich, dr Karolina Szymaniak - literaturoznawca, tłumacz, redaktor i lektor języka jidysz, czy dr Monika Szabłowska – Zaremba, związana z Pracownią Literatury Polsko-Żydowskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Udział w uroczystości zakończenia roku akademickiego potwierdzili m.in. Włodzimierz Paszyński, Zastępca Prezydenta m.st. Warszawy, Marek Kraszewski, Dyrektor Biura Kultury m.st. Warszawy, Prorektor ds. studenckich UW prof. dr hab. Marta Kicińska Habior.
Projekt Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego jest realizowany w ramach Centrum Kultury Jidysz, które od ponad 10 lat zajmuje się przybliżaniem języka i kultury jidysz Żydów aszkenazyjskich we
wszelkich jej aspektach: dydaktycznym, kulturalnym i naukowym. W ramach edukacji kulturalnej i historycznej Centrum organizowane są bezpłatne lektoraty jidysz, warsztaty, konferencje seminaria, imprezy związane z kulturą żydowską oraz jej literackimi i artystycznymi polsko- żydowskimi pograniczami. Kolejnym planowanym projektem Centrum jest stworzenie pierwszej na świecie Wyższej Szkoły Historii i Kultury Jidysz.
***
O ŻYDOWSKIM UNIWERSYTECIE OTWARTYM FUNDACJI SHALOM:
Żydowski Uniwersytet Otwarty to międzypokoleniowy, interdyscyplinarny projekt z zakresu edukacji kulturalnej. Studenci mają możliwość zdobycia wiedzy z zakresy historii, kultury i tradycji żydowskiej, jak również dorobku twórczego i kulturowego polskich Żydów w kontekście kultury i historii Polski. ŻUO współpracuje z Uniwersytetem Warszawskim w ramach wykładów ogólnouniwersyteckich (studenci UW mogą zaliczać zajęcia ŻUO do swojego programu), ale jest otwarty także dla innych słuchaczy. Celem działalności ŻUO jest dostarczenie wszystkim chętnym możliwości zdobycia i pogłębienia wiedzy na temat kultury, twórczości i działalności społecznej Żydów, którzy przez wieki współtworzyli historię Polski, a których dziedzictwo stanowi nieodłączną część dziedzictwa naszego kraju. W minionym roku udało się
zrealizować ten cel przede wszystkim dzięki zajęciom prowadzonym przez wybitnych pracowników naukowych i świetnych znawców tematyki żydowskiej, takich, jak dr hab. Jan Doktór, Bella Szwarcman-Czarnota, dr Tomasz Nowak, dr Joanna Lisek, dr Karolina Szymaniak, dr Jolanta Żyndul,
dr Renata Piątkowska.
W zajęciach uczestniczyło dotychczasowo blisko 200 osób reprezentujących różne grupy wiekowe i zawodowe. Działalność ŻUO objęła honorowym patronatem Rektor Uniwersytetu Warszawskiego, prof. dr hab. Katarzyna Chałasińska-Macukow. Jako że kultura i dzieje Żydów polskich to bardzo bogaty i zróżnicowany obszar badań, w ramach ŻUO prowadzone są zajęcia z zakresu teatru, filmu, filozofii, literatury oraz muzyki.