Vì sao tôi yêu thích Vacsava?

Tôi thích câu truyện truyền thuyết về cái tên của thành phố này. Ông đánh cá Wars và bà vợ Sawa. Đó thật sự là một cái mở đầu đáng yêu cho một bản nhạc. Làng tôi ở Senegal tên là Mbam, nằm cách bờ sông Salum khoảng hai cây số. Tên của nó bắt nguồn từ từ Famb, tức là trống.

Tôi thích Vacsava trên bờ sông Visla. Nó đã bị vùi dập bao nhiêu lần rồi, bao nhiêu lần bị cướp bóc bởi những con người ghen tỵ, bởi giặc ngoại xâm? Bao nhiêu tổn thương về người và tài sản? Lúc nào thành phố này cũng vùng dậy. Thật là một thành phố kiên cường.

Tôi thích Vacsava không chỉ vì Cung Văn hóa. Tôi nghe nói rằng có vài ngôi nhà như vậy ở miền đông. Thế thì đã sao?

Những thành phố yêu kiều (và đầy tham vọng) của châu Âu có những hình ảnh đặc thù. Tháp Eiffel không chỉ tượng trưng cho Paris mà cho cả nước Pháp. Tháp đồng hồ nổi tiếng Big Ben ở London cũng tương tự như vậy. Những người bạn Ba lan ác ý của tôi cho rằng khu Thành cổ trông như... nhựa, không thật. Nó được dựng lại gần như từ con số không – họ nói! Làm sao mà sánh được với Thành cổ của Kraków! Nói thế mà cũng được? Thật lạ là người Ba lan thường rất tự hào về lịch sử của thủ đô. Ở đây tôi thấy thiếu lôgíc. Thành phố có thể đầu hàng hàng thế kỷ, dưới sự chiếm đóng của người Thụy điển, Hitler, như Paris chẳng hạn trong thời gian Chiến tranh Thế giới Thứ hai và cứu được từng viên gạch từ thời Trung cổ một. Được thì phải mất. Tôi không phải là người Vác gốc, tôi hỏi họ, họ muốn gì, đầu hàng mọi thế lực để giữ được giá trị nguyên bản, hay chiến đấu mà vẫn có được những cơ hội để gìn giữ những giá trị đó? Sự lựa chọn quả thực thuộc về một thế hệ khác. Quảng trường của Thành cổ có không khí riêng, cũng như có con phố ngắn nhất (có lẽ là trên toàn thế giới) của mình: Kamienne Schodki (những bậc thang đá).

Tôi thích Vacsava vì ở đây tôi có được học thức của mình. Thật ra là tiếng Ba lan tôi học ở Łódź, nhưng nghề thú y thì ở trường SGGW. Tháng mười hai năm ngoái, tuyết rơi nhiều kinh khủng. Tôi không ưa gì mùa đông, nhưng cũng đi dạo ở Łazienki. Vườn hoa này tuyệt đẹp vào cả mùa hè lẫn mùa đông. Tôi có cảm tưởng rằng nó ở ngoài lề, cũng như Visla vậy. Những chỗ này đáng ra phải rất đông người, nhất là mùa hè. Tôi cũng thích khu vực đầy ắp các câu lạc bộ trên phố Sienkiewicza, Mazowiecka, Foksal (tuy đây là nơi lui tới của những người làm sang).

Việc các phòng chiếu phim hiện đại Multikino và những „plexy” khác loại những rạp cũ kỹ và không hợp tiêu chuẩn (Relax phải đóng cửa, Luna cũng vậy) là một điều đáng phàn nàn. Tất cả những nơi này trông rất tầm thường (và thật sự là phần lớn người ta ưa những chỗ như vậy), theo kiến trúc có ở khắp nơi trên thế giới. Như phòng khách sạn sang vậy. Khó mà nhận ra rằng ai đó đang ở New York, Dubai hay Johanesburg.

Thật may là câu lạc bộ nhạc jazz Akwarium lại đi vào hoạt động trở lại, mặc dù là trong không gian mới, toàn kính. Vào cuối thập kỷ 80, đây là chỗ yêu thích của tôi. Điều kỳ diệu của chỗ này không phải chỉ là kính và độ cao. Thật không chỉ là như vậy. Thật lạ là đại lộ J.P.II đã thắng trong cuộc đua độ cao. Chẳng ở đâu lại nhiều „Tháp” như đoạn Ga Trung tâm - đại lộ Đoàn kết (Dworzec Centralny – aleja Solidarności). Không hiểu người đồng hương vĩ đại của chúng ta sẽ nghĩ gì khi từ trên trời nhìn xuống.

Đối với tôi, truyền thống là quan trọng nhất (những kỷ niệm, mùi hương... ), vì thế mà những câu lạc bộ và rạp chiếu bóng xa xưa phải được duy trì trên bản đồ văn hóa của thành phố. Tôi cũng nhìn thấy nhiều cửa hàng bán quần áo cũ. Tốt quá. Họ cho khách hàng nhiều sự lựa chọn không giới hạn. Tôi đến đó vì khó mà mua được một chiếc áo Tshirt không in chữ hay ảnh nhảm nhí ở những nơi khác.

Khi ùn tắc giao thông, tầu điện ngầm là sự cứu tinh (tôi dùng các phương tiện giao thông công cộng). Tôi chờ những nhánh mới xuất hiện, cũng như sự lặn xuống dưới lòng sông Visla để đi về phía quận Praga.

Vacsava có thể tận dụng Quảng trường Lâu đài (Plac Zamkowy) một cách tốt hơn. Nhiều hoạt động vui chơi và các buổi hòa nhạc, biểu diễn hơn. Hay là tổ chức dạ hội mùa hè và mời các nhóm múa từ Rio? Sau mùa dạ hội ở Brasil, biết đâu điều này sẽ rẻ hơn.

Lời cuối cùng. Một Vacsava khác lạ càng ngày càng rõ rệt hơn, của Việt nam, của các nước Mỹ La tinh, Ấn độ, vùng Caucase, châu Phi... Đó chính là những đặc thù của những thủ phủ lớn nhất thế giới. New York, Paris, Berlin, Lisbon... đã biết đến điều này từ lâu. Vacsava tuy chậm nhưng cũng hòa âm theo một cách rất có hiệu quả. Tôi rất mừng và cổ vũ điều này.

Mamadou Diouf