W tradycyjnej sztuce żydowskiej – dekoracji synagog, haftach obrzędowych, rzeźbie nagrobnej i wycinankach – tekst splata się z obrazem: symbolem lub ornamentem. Ta subtelna gra obrazu i słowa inspiruje Monikę Krajewską, dla której czasem werset z modlitwy, Tory, błogosławieństw, a kiedy indziej 'obraz pod powiekami' są punktem wyjścia do poszukiwań.
Autorka do wycinanek doszła poprzez cmentarze. Przez lata z mężem Stanisławem fotografowała – często wręcz 'odkrywając' – zapomniane wówczas cmentarze i synagogi, czego owocem były albumy fotograficzne 'Czas kamieni' (1982) i 'A Tribe of Stones' (1993), a także wystawy i odczyty, m.in. w Polsce, USA i Izraelu, oraz publikacje poświęcone symbolice płaskorzeźb na nagrobkach. Badając mowę symboli, poznała dawną wycinankę żydowską, a przy okazji wystaw fotografii – pionierki obecnego jej renesansu: Yehudit Shadur w Izraelu i Tsirl Waletzky w USA, które pokazały jej swoje warsztaty pracy. Żydowskich symboli i liter używała w kolażach i projektach tkanin, a do regularnego wycinania i kaligrafii przystąpiła pod wpływem niezwykłej atmosfery Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie, gdzie w 1997 roku po raz pierwszy uczestniczyła w wystawie wycinanek. Potem pokazywała swoje prace w innych miejscach w Polsce i za granicą; m.in. wystawę jej frotaży ('przecierek') i fotografii nagrobków oraz wycinanek gościło w roku 2000 Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie.
W soboty wstęp bezpłatny
Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie,
ul. Kredytowa 1
www.ethnomuseum.pl
