Myślą przewodnią Fundacji jest to, że Ormianie zawsze byli i są ważną częścią historii i kultury Polski. Przedmiotem zainteresowania Fundacji są armenika, mające związek z Ormianami Polskimi: druki, rękopisy, fotografie, szaty liturgiczne, naczynia liturgiczne, obrazy, sprzęty i pamiątki. Armenika te Fundacja konserwuje, kataloguje, a ponadto digitalizuje fotografie i dokumenty, identyfikuje stare fotografie oraz gromadzi, czyli przyjmuje w depozyt, przyjmuje jako dar oraz planuje kupować.
Księgozbiór Fundacji obejmuje ponad 1700 pozycji w tym 1387 książek i rękopisów wydanych przed 1945 rokiem. Składa się ze starodruków, książek wydanych po 1800 roku, materiałów rękopiśmiennych, czasopism, dokumentów i fotografii. Stan zachowania poszczególnych obiektów jest bardzo zróżnicowany od bardzo dobrego do bardzo złego.
Zbiór starodruków obejmuje:
- 20 woluminów druków z XVI w.
- 90 woluminów druków z XVII w.
- 39 uszkodzonych woluminów, nieposiadających karty tytułowej i wymagających identyfikacji bibliograficznej.
Rękopisy pochodzą głównie z instytucji kościelnych. Jest to przede wszystkim dokumentacja działalności kancelarii parafialnych od XVIII do XX wieku z kilku parafii ormiańskich na Kresach Wschodnich. Obejmuje ona księgi metrykalne (urodzeń, chrztów, ślubów i zgonów) z parafii w Stanisławowie, Łyścu, Lwowie, Kutach, Kołomyi, Śniatynie, Tyśmienicy i Horodence. Najstarsza księga metrykalna (urodzeń) pochodzi ze Stanisławowa z najstarszym wpisem z 1703 roku. Z tych samych parafii i z Czerniowiec zachowały się również księgi parafialne, np. księgi protokołów, księgi zapowiedzi, księgi intencji mszalnych itp.
Zbiór ten stanowi niezwykle ciekawy materiał do badań biograficznych, genealogicznych i demograficznych. Zbiór książek i rękopisów w języku ormiańskim obejmuje 204 pozycje ksiąg i rękopisów wydanych przed rokiem 1945 rokiem. Wśród rękopisów przeważają księgi liturgiczne: mszały, ewangeliarze, psałterze, kalendarze liturgiczne oraz ryty pogrzebowe.
Zbiór dokumentów obejmuje 465 teczek różnych nieuporządkowanych dokumentów. Jest wśród nich bogata spuścizna po arcybiskupie ormiańskim Józefie Teofilu Teodorowiczu. Składają się na nią między innymi autografy kazań, szkice i notatki do prac publikowanych, fragmenty prac, korespondencja z osobami prywatnymi i instytucjami (między innymi z nuncjaturą w Warszawie), wycinki prasowe dotyczące działalności księdza arcybiskupa.
W zbiorze znajdują się między innymi dokumenty związane z przedwojennymi nieruchomościami, wizytówki i zaproszenia na bale ormiańskie, materiały związane z wyborami w Galicji, wypisy z akt sądowych ze Stanisławowa, spis inwentaryzacyjny apteki ze Stanisławowa itp. Są to więc dokumenty różnorodne, wymagające uporządkowania, zabezpieczenia i opracowania.
Niewątpliwie najcenniejszym dokumentem znajdującym się w zbiorze jest dokument pergaminowy, w którym król Polski Władysław Jagiełło w roku 1388 potwierdza dyplom wystawiony we Lwowie przez Króla Kazimierza Wielkiego w roku 1367 zezwalający biskupowi ormiańskiemu Grzegorzowi na utworzenie biskupstwa we Lwowie. Staramy się o pozyskanie faksymile XII-wiecznego Ewangeliarza ze Skewry.
Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich
ul. Świętojerska 12, 00-236 Warszawa
e-mail: fundacja.prezes@ormianie.pl
tel. 48 22 243 18 42
https://www.facebook.com/FKiDOP